Een bezoek aan Westerbork stond al langer op onze to-do lijst en aangezien we toch in de buurt waren lag het voor de hand om een bezoek te brengen.
Het is moeilijk om onder woorden te brengen wat het gevoel is als je daar rondloopt.
Het Ontstaan van Westerbork
Westerbork ligt in het noordoosten van Nederland, in de provincie Drenthe. Het kamp werd in 1939 opgericht, maar niet door de nazi’s. Het was de Nederlandse regering die het kamp bouwde om Joodse vluchtelingen op te vangen die uit Duitsland waren gevlucht voor de nazi-vervolging. Deze vluchtelingen hoopten in Nederland een veilig onderkomen te vinden. Toen de Tweede Wereldoorlog in 1940 uitbrak en Nederland door de nazi’s werd bezet, veranderde de functie van Westerbork drastisch.
Westerbork onder de Nazi-bezetting
Vanaf 1942 werd Westerbork een doorgangskamp. Dit betekent dat het kamp een tussenstop was voor Joden en andere groepen die door de nazi’s vervolgd werden, voordat ze naar vernietigingskampen in Polen werden gestuurd. Het kamp werd bestuurd door de nazi’s en was een cruciaal onderdeel van hun plan om miljoenen mensen te deporteren en te vermoorden.
De omstandigheden in Westerbork waren zwaar, maar in vergelijking met de vernietigingskampen waar mensen naartoe werden gestuurd, was het leven in Westerbork nog relatief minder erg. Mensen verbleven hier in barakken, moesten zwaar werk doen en leefden onder strikte regels. Maar ondanks de moeilijke omstandigheden, probeerden de mensen in Westerbork er het beste van te maken. Er waren zelfs scholen, een ziekenhuis en culturele activiteiten zoals toneelvoorstellingen en muziekuitvoeringen.
Deportaties
Elke dinsdag was een dag van angst en verdriet in Westerbork. Op die dag vertrokken de treinen naar de vernietigingskampen zoals Auschwitz, Sobibor en Bergen-Belsen. In de periode tussen juli 1942 en september 1944 werden meer dan 100.000 Joden, Roma en Sinti vanuit Westerbork gedeporteerd. Onder hen waren bekende personen zoals Anne Frank en haar familie. Ze werden vanuit Amsterdam naar Westerbork gebracht voordat ze verder werden gedeporteerd naar Auschwitz.
Het Einde van Westerbork
In april 1945, toen de geallieerde troepen dichterbij kwamen, verlieten de nazi’s het kamp. Westerbork werd op 12 april 1945 bevrijd door Canadese soldaten. De overgebleven gevangenen werden vrijgelaten en velen van hen probeerden hun weg terug te vinden naar een leven na de oorlog. Velen hadden echter hun families verloren en stonden voor de immense taak om hun leven opnieuw op te bouwen.
Westerbork Vandaag de Dag
Vandaag de dag is Westerbork een herdenkingsplek. Het is een museum en een herinneringscentrum waar mensen kunnen leren over wat er tijdens de oorlog gebeurde. Het terrein van het voormalige kamp is deels behouden en er zijn monumenten opgericht om de slachtoffers te herdenken. Een van de bekendste monumenten is het Nationaal Monument Westerbork, een spoorlijn die abrupt eindigt, symbool voor de vele levens die plotseling en tragisch eindigden.
Het bezoek aan Westerbork heeft ons diep geraakt. Het is belangrijk dat we de geschiedenis blijven herdenken en de verhalen van de slachtoffers blijven vertellen. Niet alleen om hen te eren, maar ook om ervoor te zorgen dat zoiets nooit meer gebeurt. Westerbork is een plek die ons eraan herinnert hoe belangrijk het is om vreedzaam en respectvol samen te leven, ongeacht onze verschillen.
Laten we blijven leren van het verleden en streven naar een wereld waarin iedereen in vrede kan leven.